
Kum zabi tam tak ral taa China lalram ropui tak awptu, Ching Dynasty (1644AD-1911 AD) ho lal tawp dawn lam khan mi pakhat, thinchhe deuh mai, Kao Sze-a, China ram hmar lama khawsa chu an khaw mi pakhat a thah avangin an man a. Chutiang misualte hremna chu dam chhung lungin tân emaw an nunna lak sak emaw a ni a. Chu’ng hremna te pumpelh tur chuan a thiantha leh laina hnai te chuan theih tawp an chhuah a, roreltute chu thamna pein kum 8 chhung lungin tâng turin an tithlu thei ta hrâm a.
Tichuan khaw pâwn ramhnuai bula lungin chhengchhe takah chuan an dah ta a. A hman chang apiangin kung-fu a lo zir tawh chu amah chuan a ennawn ve thin a. A tânin chuan tukverh pakhat chauh hi a nei a, chu tukverh atang chuan a bul thingkung lian tak maia zâwng rual che tla, bengchheng tak mai chu a hmuh theih a, a mut pah te chuan a thlir fo thin a, hlimna petu pakhat a ni ve a ni.
Nîtin mai chuan chîk takin a thlîr vel thin a, mizia inang lo tak tak chu an pu hlawm a ni tih a hmu chhuak ta a, an infiamnaa an insual der vel tuma an chêt dân leh a tak taka an insual tuma an chet dan te chu a inanglo a ni tih te pawh a hmu zui zel a. Tichuan rei fê a enthlak hnuah chuan zâwng chêtzia leh mizia chu chi ngaah a then ta a, Kung fu forms (lam dan) chi nga - Lost monkey, Drunken monkey, Tall monkey, Stone monkey leh Wooden monkey te chu a hmu chhuak zui a; tichuan kung fu style thar chu a hmu chhuak ta der mai chu a lo ni. Chu a style hmuh chhuah thar chu Tai Shing (‘Great sage’ emaw ‘Puithiam ropui’ emaw tihna) monkey kung fu tih a phuah ta a, San Wu Kung, Chinese thawnthu lar, ‘Journey to the West’ - a zâwng lal ropui tak hming chawia a sak a ni.
Jail atanga a chhuah hnu chuan, a style hmuh chhuah chu a theh lâr ta a, kungfu style danga mithiam tam tak te pawh a hneh chho zel bawk a, vawiin ni thlenga zir chhoh zel a ni ta hial. Tai Shing kung fu master lâr tak tak thenkhat te phei chu China atangin America ramah pêmin he style hi an zirtir a, eizawnna’n bera hmanga khawsain an inbengbel hlawm a, sum tak tak pawh an hailut mêk a ni.
Chutiang bawk chuan keini pawh hian nitin hian thil tam tak kan tâwkin kan hmu thin a, a tangkai thei ang bera hman kan tum tur a ni. Tin, kan thil tawn te atang hian enge hlawkpuina kan neih theih, tih hi inzawh fo a tha. Hrehawmna te pawh hian thil tha tak a keng tel theia, lungngaia inkaih kun reng mai zawng a hlâwk lo; engkimtithei Pathian kan kiangah a awm bawk a, kan thatna tur kawng hi min kawhhmuh reng fo a ni.
Kao Sze-a pawhin a lungin tân a hmang tangkai a, a hming chu engtikah mah martial arts khawvelah chuan a dai tawh lo ang, keini hian enge kan tih ve dawn ??? Pathianin ram lian lêm lo tak mai min pêk hi engtin nge kan chawisân ang, kan hnam tân engtinnge ke kan pên ve ang le? Engtinnge kan phai awm leh kan hnathawh leh zirna te hi kan hnam tan kan hman tangkai ve ang aw?? Revolutionaries ropui tak tak lo fam ta te nun atang hian zir tur tam tak a awm a, keini, a bik takin thalai te hian ram leh hnam tana thawk turin inkhuar bing chu a hun ve ta i ti ve lo maw ka unau??
[He Article hi Bangalore Mizo Zirlai Pawl Newspaper-ZIRLAITE KHAWNVAR (Vol. IV Issue No. 11, July 19, 2009 )-a Editor ka nih laia ka ziah a ni a; Delhi Mizo newspaper- DUHAISAM(Phur Châng Châng-ly, Vol. I issue No.7, Tahrik ni 13, Tomir Thla, kum Sanghnih leh sâwm)-a tihchhuahah chhuah nawn leh a ni. Kan ram leh hnam hmasâwnna'n engtinnge tuna i dinhmun kha i hman tangkai ve dawn le ka unau - Samuel Lalrozâma Hmar]
No comments:
Post a Comment